UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Cumalıkızık Köyü, Bursa’nın Yıldırım ilçesinde bulunan 700 yıllık bir tarihe sahip anıt köydür. Restorasyon çalışmaları yapılan köyde kerpiç, tahta ve moloz taş evler, günümüzde halen orijinal haliyle görünmeyi sürdürmektedir. Cumalıkızık Köyü, Osmanlı Devleti’nin Bursa ilindeki ilk yerleşim yeri olma özelliğine sahiptir. Burada 150’ye yakın evde halen yaşamını devam ettiren aileler bulunmaktadır. 270 evin geri kalanında ise kahvaltı evi, restoran ve hediyelik eşya dükkanı işletilmektedir.

Taşlı Yollarıyla Cumalıkızık Sokakları

Cumalıkızık’ın dar ve taş döşeme sokaklarında gezintiye çıkarak, köyün tarihi mimarisini inceleyebilirsiniz. Meydanda cami, hamam ve çeşme bulunur. Sokaklarda köy halkı el yapımı reçel, peynir, zeytin, salça gibi ürünlerini ve el emeği işlemelerini satıyor. Cumalıkızık Köyü gezilecek yerler arasında müze özelliği taşıyan evler de bulunmaktadır.

Meşhur Cumalıkızık Küpeli Ev

UNESCO Derneği’nin proje uygulama evi olan Küpeli Ev, 350 yıllık bir yapıdır. Köyde eskiden beri yaşamını sürdürenleri eşyalarının bulunduğu ev, yine dönemin ev oturma düzeni ve planını da yakından inceleme fırsatı veriyor. Küpeli Ev, Bursa’da üretilen tarihi ev eşyalarının (yatak süsü, dantel ve halı gibi) sergilendiği bir müzedir diyebiliriz.

Cumalıkızık Cin Aralığı

Genişliği 60 cm olan Cumalıkızık Cin Aralığı, çıkmaz bir sokakta, dar bir geçittir. Zamanında işgalcilerden kaçan askerler, bu sokağa girdiklerinde gözden kaybolmak için bu geçide girerlermiş. Zamanında sokağın girişinden bakıldığında fark edilmeyen bu geçide giren askerleri, cinlerin kaçırdığına dair söylenti çıktığından Cin Aralığı ismini almıştır.

Cumalıkızık Köyü Camii

Köy meydanında bulunan Cumalıkızık Cami’nin kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığı bilinmiyor. Selçuklu mimarisinden izler taşımaktadır. 300 yıllık bir cami olduğu düşünülen yapı ahşaptan revak, direk ve başlıklarıyla, Osmanlı mimarisinin bir örneğidir.

Cumalıkızık Hamamı

Cumalıkızık Camii’nin yanında inşa edilen hamam, moloz taşlarla örülmüştür. Yakından inceleme fırsatı bulabileceğiniz hamamda ılıklık, sıcaklık, tıraşlık bölümleri ile su deposu orijinalliğini korumaktadır. Diğer bölümler ise restorasyon sırasında sonradan örülmüştür.

Cumalıkızık Köyü Müzesi

Köy halkının 18. ve 19. yüzyılda kullanmış olduğu eşyaların bağışlanmasıyla oluşturulan müze, köyün eski adetlerini, gelenek ve göreneklerine ışık tutuyor. Müzeyi ziyaret etmek isterseniz, Pazartesi günü dışında haftanın her günü 09:30-17:30 saatleri arasında ziyarete açıktır.